sleutel tot betere toegankelijkheid van de Scheldehavens

De huidige generaties containerschepen worden steeds groter en liggen dieper in het water. De Gemeenschappelijke Nautische Autoriteit (GNA) berekent de tijdsvensters waarbinnen ze veilig en vlot de Scheldehavens kunnen bereiken. We ontwikkelen daarvoor een nieuwe rekenmethode: de dynamische kielspeling. 

Lees hier:

Van een statische benadering … 

De kielspeling is de afstand tussen de onderkant van een schip en de rivierbodem. De GNA berekent de tijdsvensters (ook tijpoorten genoemd) waarbinnen een schip voldoende kielspeling heeft om veilig en vlot door te varen. Die tijpoorten verschillen van dag tot dag.

Tot nu toe gebeurde de berekening aan de hand van drie factoren:

  • bodem van de vaarweg, inclusief drempels zoals zandbanken
  • de verwachte waterstanden op basis van het getij en het weer
  • vaste kielspelingspercentages

De vaste kielspelingspercentages zijn:

  • 15% op zee
  • 12,5% op de rivier
  • 10% ter hoogte van de havens

… naar een dynamische benadering

We ontwikkelen momenteel een dynamische berekening van de kielspeling. Die houdt, naast de bodem van de vaarweg en de verwachte waterstand, rekening met extra factoren, zoals:

  • de verwachte waterstand en de reële waterstand
  • de wind, de golven en de deining die invloed hebben op de bewegingen van het schip 
  • de exacte route van het schip
  • scheepskenmerken, de stabiliteit van het schip en het inzinkingsmodel (de ‘squat’)

Dankzij dynamische kielspeling kunnen we berekenen hoeveel kielspeling een specifiek schip heeft op een specifiek moment op een specifieke locatie. Door die precieze berekening kan voor elke locatie de nodige veiligheidsmarge worden bepaald. 

Zo verhogen we de toegankelijkheid van de Scheldehavens en vergroten we de veiligheid.

Wat verandert er voor de schepen en de havens?

Dynamische kielspeling maakt het scheepvaartverkeer in het gebied zowel veiliger als vlotter.

Betere bereikbaarheid van de havens

Uit voorstudies blijkt dat de tijpoort in 95% van de gevallen ruimer wordt. Dat komt de bereikbaarheid van de havens ten goede:

  • afhankelijk van de omstandigheden kunnen schepen met een grotere diepgang op- en afvaren
  • meer schepen kunnen opvaren op hetzelfde getij
  • de ketenplanning  wordt flexibeler, door langere tijpoorten

Veiligere scheepvaart

In 5% van de gevallen wordt de tijpoort korter, uit veiligheidsoverwegingen. Dat zal bijvoorbeeld het geval zijn bij slecht weer of wanneer de golven uit een bepaalde richting komen. 

Schepen zullen alleen mogen doorvaren als de kans dat ze de bodem raken, kleiner is dan 1 op 10.000.

Invoering van de dynamische kielspeling

De dynamische kielspeling zit in de testfase. Om de methode volledig op punt te stellen, voerden we de afgelopen jaren verschillende metingen, analyses en tests en proefvaarten uit. Momenteel wordt de software gevalideerd door het Waterbouwkundig Laboratorium in Antwerpen. De resultaten worden eind 2020 verwacht. 

Als alles verloopt zoals gepland, wordt de dynamische kielspeling vanaf eind 2020 gefaseerd ingevoerd

 
Lees meer...
Vlaanderen
verbeelding werkt
Het Gemeenschappelijk Nautisch Beheer is een verdragsrechtelijke samenwerking tussen de Vlaamse en de Nederlandse overheid en staat in voor veilig en vlot scheepvaartverkeer in het Scheldegebied.